13 Ekim 2008 Pazartesi

Kalkin gidelim İzlanda'ya...







Küçüklüğümde haritalarla, atlaslarla pek bir ilgiliydim. Daha o zamandan belliydi yani avare avare orayı burayı gezeceğimiz. Efendim, ben gene böyle birgün atlasa bakarken (o zamanlar böyle googleearth'ler, wikipedialar yok) İzlanda ile tanıştım.. İki tane resim vardı sadece ama ne resimler.. Dedim cennet burası olsa gerek... Sonra gel zaman git zaman, ben yabancı dil, dünya ise interneti keşfetti ve bilginin kapıları hayal dünyası renkli yazarımıza açılmış oldu. Gel zaman git zaman ben bu İzlanda'ya çok ısındım, sevdim... Hiç bir sevdadan galip çıkamama hastalığımız bizi burada da takip etti ve İzlanda iflas etti haberleri ve ebay'de satışa çıkarılma şaklabanlıklarıyla sevdiceğim İzlanda taşşakoğlanı yapıldı...

Gerçi batarken bile şanına yakışır şekilde koca ülkenin ciddi ciddi internet üstünden satılabileceğini düşünen bireyleri saptamak için kendini feda etti. saptanan bu insanları "cross-breeding" yöntemiyle çoğaltıp, her şeye şaşıran bir ulus yaratılacağını umut ediyorum...

Esasen özünde iyi bir ülkedir izlanda. ama batmaya gör, tekme vuran çok olur.Bu arada ben bu avrupa birligi'ni de çok seviyorum. Öyle uzerinde konsensusa varılmasi gereken herhangi bir konu oldu mu süper işliyor mekanizmalar. Hemen 20 kusur ülkenin temsilcileri Strasbourg'da toplanıyor, konuşuyorlar: "lan naapalım" , " Fransız cok pis bakıyor", " Almana yonettirmeyin olm toplantıyı, herkesi mum gibi yapiyor","sende para var mı", "bende yok bir Almana soralım", " bu kim lan", " yeni girdi birliğe bunlar", " haa müstahdem zannettim" vsvs gibi renkli diyaloglar dönüyor kulislerde. Bu diyaloglar bir süre devam ediyor. Sonra diyorlar ki "bir Ecofin'e soralım". 2 hafta geçiyor. hop, herkes Brüksel'e akiyor. Ha bunun ne alakası var peki İzlanda ile? Bunlar olurken Medvedev despotik bir rejimin başında olmanın da elverdiği kolaylıkla İzlanda'ya anında 4 milyar euro kredi açıyor. İzlanda, fok balığı görmüş orca gibi haliyle bu krediye atlıyor. Kuzey Amerika kıtasının dibinde 300,000 nüfuslu ve gdp'si 12 milyar Amerikan Dolari olan bir ülke Rusya'ya yıllık gelirinin 1/3ü kadar borçlanıyor ve Avrupa Birliği çok güzel seyrediyor bunu. Dikkat ettiysek tarihte kica giren Rusya hic açılmadı. Şaka bir yana, eğer gerçekten üzülen merak eden, ''nolcak olm bu İzlanda'nın hali diyen varsa durumu tahmin edildiği kadar kötü değildir. Esip gürlemesi beklenen ekonomik kriz ilk burayı vurduğu için piyasalar panik içerisinde. Dünya basınında hakkında çıkan haberle dolayısıyla insanlarda "İzlanda bile battı, bize kim bilir ne olacak" korkusu var. İzlanda ekonomisinin büyük bölümünü elinde tutan iki büyük şirketin -ki ingiltere'de ve danimarka'da mağaza zincirleri ve bankalar satın alan bu şirketlerdir- bu kriz sebebiyle batmasıyla her şey alt üst oldu. Bu şirketler yıllarca ülkeye dışarıdan para getirdiler. Bu gelen paralar vatandaşa kolay kredi olarak dağıtıldı. herkes böyle kolay krediler alınca emlak fiyatları, gıda ve tekstil fiyatları fahiş seviyelere yükseldi. Yani karşılığı olmayan para dönüyordu ekonomide. Şimdi bu şirketler batınca piyasada oluşan daralma o kadar beklenmedik bir etki yarattı ki panikle beraber oluşan dengesizlikte tüm ülkenin ekonomisi allak bullak oldu. Felaket tellallığı yapan yerel gazetelerin de rolü var burada. Halka yanlış bilgiler vererek ortamı iyice gerdiler. Makarna, konserve stoklayan insanlar oldu. Aslında sıradan vatandaşa yansıması tahmin edildiği kadar yüksek değildir bu krizin. Birkaç hafta içinde piyasalar stabil hale gelince kurlar dengelenince zararın ne kadar olacağı anlaşılacaktır. Örnek olsun diye söylüyorum kriz patlak vermeden önce 1 avro=90 kron iken krizden hemen sonra 1 avro=125 kron olmuş. Devletin bankalara el koyması ile bu kur bir anda 1 avro=340 kron seviyesine sıçramış ancak daha sonra sakinleşerek 1 avro=150 kron seviyesine gerilemiş. Panik geçince bu daha da aşağı seviyelere inecektir. Kimse birkaç ayda eski seviyeye dönmeyi beklememektedir ancak İzlanda'nın yakın tarihindeki ekonomik dalgalanmalarına bakılacak olursa iki üç sene içerisinde tekrar normale döneceği görülebilir.


Bu arada ebay'de Izlanda'nin kargo masraflari aliciya ait, dikkat edin hem kerizlik etmeyin yakinda torrenti düşer bu kadar para vermeyin

Hiç yorum yok: